منبع : فروشگاه اینترنتی البرز مخزن مقاله فرمول محاسبه حجم انواع مخزن ذخیره آب
![فرمول محاسبه حجم مخزن ذخیره آب](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/Tank-Volume-Calculator0.jpg)
اگر میخواهید ظرفیت مخزن آب را حساب کنید که چقدر است، اساسا باید حجم آن را محاسبه کنید. ظرفیت و حجم معمولا با گالن یا لیتر اندازهگیری میشوند. همانطور که در مقاله نحوه محاسبه حجم تانکر آب برای کشاورزی گفته شد، برای محاسبه حجم مخزن به لیتر باید ابعاد مخزن را به سانتیمتر اندازهگیری کنید. با این کار تبدیل به لیتر راحتتر میشود. در این مقاله ابتدا شما را با انواع ظرفیتهای تعریف شده برای مخازن آشنا کرده و سپس نحوه محاسبه حجم مخزن ذخیره آب را آموزش میدهیم.
آنچه در این مقاله میخوانید:
- ظرفیت مخزن آب چیست؟
- محاسبه حجم مخزن آب
- محاسبه حجم آب مخزن استوانه ای
- محاسبه حجم مخزن مکعبی
- محاسبه حجم مخزن بیضی
ظرفیت مخزن آب چیست؟
برای محاسبه حجم مخزن آب ابتدا باید تعریف درستی از انواع ظرفیتها داشته باشیم و تفات آنها را بدانیم. ظرفیت مخزن آب با سه اسم تعریف میشود:
ظرفیت اسمی
ظرفیت واقعی
ظرفیت قابل استفاده
ظرفیت اسمی
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/Water-Tank-Through-Nominal-Capacity.jpg)
![ظرفیت اسمی](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/Water-Tank-Through-Nominal-Capacity-300x187.jpg)
حجم مخزن هنگام پر شدن تا لبه را ظرفیت اسمی میگویند. برای محاسبه حجم مخزن با ظرفیت اسمی فقط کافیست ابعاد مخزن را محاسبه و حجم کل مخزن را طبق شکل مخزن محاسبه کرد.
به عنوان مثال برای مخزن مربعی به ابعاد 2 متر در 2 متر در 3 متر، حاصل ضرب (طول x عرض x ارتفاع). یعنی2x2x3 برابر با 12 مترمربع یا 12000 لیتر میشود. که این 12000 لیتر همان ظرفیت اسمی مخزن است.
ظرفیت واقعی
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/Water-Tank-Actual-Capacity.jpg)
![ظرفیت واقعی](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/Water-Tank-Actual-Capacity-300x187.jpg)
حجم موجود در مخزن تا حداکثر سطحی که قابل پر شدن است را ظرفیت واقعی مخزن میگویند. ظرفیت واقعی مخزن همان حجم آب پر شده تا جایی که شیر توپی نصب شده باشد است. به طور کلی، سوپاپ توپی اندکی زیر سرریز یا لوله هشداردهنده تنظیم میشود.
به عنوان مثال برای مخزن قبلی اگر حداکثر ارتفاغ آب داخل مخزن 1.8 متر باشد. حجم مخزن آب بر اساس ظرفیت واقعی آن برابر است با:
1.8x 2 x 3
که برابر با 10،800 لیترظرفیت واقعی خواهد بود.
ظرفیت قابل استفاده واقعی
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/Water-Tank-Through-Actual-Useable.jpg)
![ظرفیت قابل استفاده واقعی](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/Water-Tank-Through-Actual-Useable-300x187.jpg)
ظرفیت قابل استفاده واقعی یعنی حجم آب موجود در مخرن که قابل استفاده است. ظرفیت قابل استفاده، بین دو نقطه محاسبه میشود: بین بالاترین سطح آب (در ظرفیت واقعی) و یک بعد در پایین مخزن. (که اغلب به عنوان آب مرده شناخته میشود زیرا شما از نظر فنی نمیتوانید از آن استفاده کنید)
بنابراین اگر مقدار آب مرده در ته مخزن که نمیتوان از آن استفاده کرد 30 سانتیمتر (یا 300 میلیلیتر) و مقدار فضای خالی بالای مخزن آب ( در ظرفیت واقعی) 20 سانتیمتر ( یا 200 میلیلیتر) باشد. این دو مقدار را باهم جمع کرده و سپس آن را از ارتفاع کلی کم میکنیم. سپس حجم مخزن را با اعداد جدید به دست میآوریم.
30+20 = 50 cm or 0.5 m
ارتفاع جدید2 – 0.5 = 1.5 m
1.5 x 2 x 3 = 9
در این حالت ظرفیت مخزن قابل استفاده واقعی 9 متر مکعب یا همان 9000 لیتر میباشد.
هر اندازه ارتفاع مخزن بیشتر باشد، نسبت ظرفیت واقعی قابل استفاده موجود بیشتر است. مخازن با ارتفاع 3 تا 4 متر، حدود 10 تا 15 درصد از ظرفیت اسمی آنها را کم میکنند.
محاسبه حجم مخزن آب
مخازن آب به اشکال مختلف وجود دارد:
- استوانهای
- مکعبی
- بیضی یا کپسولی
در بین این اشکال، مخازن مکعب و مخازن استوانه ای (افقی و عمودی) متداولترین نوع مخازن برای مصارف خانگی هستند. برای یادگیری نحوه محاسبه حجم مخزن از دو مرحله زیر شروع میکنیم:
مرحله اول: مخزن را اندازه بگیرید
اولین قدم، اندازهگیری ابعاد کلیدی مخزن است. برای مخازن گرد، قطر و طول یا ارتفاع را پیدا کنید. برای مستطیل یا مکعب، طول، عرض و ارتفاع را پیدا کنید.
مرحله دوم: از فرمول محاسبه حجم مخزن استفاده کنید
برای محاسبه ظرفیت مخزن، فرمولی برای حجم مورد نیاز است. فرمول حجم، بسته به شکل مخزن متفاوت است. فرمول محاسبه حجم مخزن آب برای هر یک از این مخازن استوانهای، مربع و بیضی را در ادامه آموزش میدهیم.
اما اگر میخواهید حجم یک مخزن آب متفاوت را محاسبه کنید، محاسبات کمی مشکل است. برای محاسبه حجم مخزن آب یک راه ساده و بدون دردسر استفاده از نرمافزار ماشین حسابِ حجم مخزن برای محاسبه است.
برای کمک به محاسباتتان سه نرمافزار ماشین حساب زیر را توصیه میکنیم:
- Tank Volume Calculator: که برای محاسبه حجم متداولترین اشکال مخزن میتوانید سری به این ماشین حساب مخزن بزنید.
- Calculator Soup : که حجم مفید مخزن را حساب میکند.
- و WATER TANK SIZE CALCULATOR: که میتوانید به وسیله آن، هر سه نوع ظرفیت اسمی، ظرفیت واقعی و ظرفیت قابل استفاده واقعی را در خروجی دریافت کنید. از این ماشین حساب میتوانید برای تخمین حجم مخزنی که لازم است با توجه به محدودیتهای فضا و تحمل وزن انتخاب کنید، استفاده کنید. این ماشین حساب برای شما تحمین میزند که چه مخزن با چه حجمی مناسب فضای شماست.
محاسبه حجم آب مخزن استوانه ای
برای محاسبه حجم مخزن استوانه ای (به لیتر) میتوانید از فرمولی که در زیر بیان شده استفاده کنید:
V(fill) = πr2f
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/Cylindrical-Tank-Volume-Calculator.jpg)
![محاسبه حجم آب مخزن استوانه ای](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/Cylindrical-Tank-Volume-Calculator-300x187.jpg)
این فرمول برای محاسبه حجم مخازن افقی استوانه ای تا جایی که امکان پر شدن دارد، استفاده میشود. در این حالت اگر مخزن تا لبه پر باشد، حجم به دست آمده، همان ظرفیت اسمی مخزن خواهد بود. اما نکته مهم همانطور که در تعریف ظرفیتها نیز اشاره شد این است که؛ ممکن است حجم کل مخزن لزوماً قابل پر شدن نباشد. بعضی از مخازن دارای نشانگر برای حداکثر آبی که در آن میتوان پر کرد، هستند. چیزی که در محاسبه حجم آب مخزن استوانه ای برای ما مهم است این است که شما از “f” به عنوان حداکثر مقدار پر مخزن استفاده خواهید کرد.
نکته: همیشه در مورد حداکثر ظرفیت مخزن خود از مشاور فروش مخزن آب خود سوال کنید.
محاسبه حجم مخزن مکعبی
برای محاسبه حجم مخزن مکعبی محاسبه سادهای در پیش دارید. فرمول محاسبه حجم مخزن مکعبی برابر است با:
ارتفاع(حداکثر ارتفاع آب) x طول x عرض
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/Square-Tank-Volume-Calculator.jpg)
![محاسبه حجم مخزن خوابیده](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/Square-Tank-Volume-Calculator-300x187.jpg)
این فرمول علاوه بر محاسبه حجم مخزن خوابیده مکعبی، برای مخازن آب مستطیلی نیز قابل استفاده است.
محاسبه حجم مخزن بیضی
برای محاسبه حجم مخزن بیضی واقعی ابتدا یک مخزن بیضی را به صورت کره به قطر d(r = d / 2)
و استوانهای به قطر d و ارتفاع a به صورت جدا در نظر میگیریم.
فرمول محاسبه حجم مخزن بیضی یا حجم مخزن افقی بیضی به این صورت خواهد بود:
(4/3)πr3 = حجم کره
πr2a = حجم استوانه
πr2((4/3)r + a) = حجم مخزن بیضی شکل
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/water-tank-capacity.jpg)
![محاسبه حجم مخزن بیضی](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/water-tank-capacity-300x187.jpg)
همچنین برای محاسبه قسمت کرهای مخزن به صورت مجزا، شعاع را R و ارتفاع را h در نظر میگیریم. حجم کلاهک کروی برای قسمت کرهای مخزن افقی، به این صورت انجام میشود:
(1/3)πh2(3R – h) = حجم قسمت کروی
![](https://alborz.sabzmanzar.ir/wp-content/uploads/spherical-capacity.jpg)
![حجم قسمت کرهای مخزن استوانهای](https://www.alborzmakhzan.ir/wp-content/uploads/2021/02/spherical-capacity-300x187.jpg)
نکات نهایی
در آخر چند نکته مهم هنگام محاسبه حجم مخزن را یادآوری میکنیم:
- فراموش نکنید که اندازهگیری ابعاد داخلی مخزن مد نظر است و نه اندازه آنها از قسمت بیرونی مخزن.
- به یاد داشته باشید که از واحد سانتیمتر استفاده کنید، سپس آن را به لیتر تبدیل کنید.
سخن آخر
مخزن آب یکی از ملزومات اصلی ذخیرهسازی و تامین آب برای ساختمانهای مسکونی، ادارات، باغات کشاورزی و … است. آگاهی از نحوه محاسبه حجم مخزن ذخیره آب و تامین مخزن با حجم مناسب، یک امر ضروری است. علاوه بر دانستن فرمول محاسبه حجم مخزن ذخیره آب، باید ملاحضاتی را نی زرعایت کنید؛ که در مقاله محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان و مقاله نحوه محاسبه حجم تانکر آب کشاورزی به آنها به طور مفصل اشاره شده است.
- ۰۰/۰۳/۰۴